KEDİLERE HANGİ AŞILAR YAPILMALI

Kediler insanlar gibi bazı temel sağlık ihtiyaçlarına gereksinim duyarlar. Sahiplenilen bir kedi için ilk yapılması gereken şey detaylı bir sağlık taramasından geçirilmesidir. Bu sebeple kedide var olan hastalıkların tespiti ve tedavisi yapılabilmektedir. Kedinin herhangi bir sağlık problemi yoksa bile yapılması gereken aşıları vardır. İnsanların da dönemsel olarak veya yeni doğduklarında yapılan temel aşıları vardır. Aynı durum kediler için de geçerli olup birer ihtiyaçtır. Bu aşıların dikkatle takip edilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda kedilere hangi aşılar yapılmalıdır? Bunu ele alacağımız yazımızda kediler için ciddi sorunlar oluşturan virüs ve hastalıkları da irdeleyeceğiz.

                                                                                                   

Aşı Nedir? Aşının Kediler İçin Önemi

Aşı insan ve hayvanlarda koruma amaçlı vücuda enjekte edilen biyolojik karışımlardır. Aşının amacı virüs ve bakterilere karşı savunma mekanizması oluşturmaktır. Genellikle çokça karşılaşılan hastalıklara karşı vücudun bağışıklık kazanması için yapılır. Kediler de insanlar gibi bazı virüslere karşı bağışıklıkları yoktur. Bu virüsler girdiği kedi vücudunda bazı farklı sonuçlara sebebiyet verebilmektedir. Bu yüzden kedinin korunması için bu tür aşıların yapılmış olması ve bu hastalıklara karşı bağışıklık kazanmış olması gerekmektedir.

 

Kedi Aşılarının Genel Amacı

Kedilerde, ortaya çıkmamış ama potansiyel olarak her an ortaya çıkabilecek hastalıklara karşı savunma olarak bazı aşılar yapılmakta. Bu potansiyel hastalıklar genellikle öldürücü olabilmekte veya ortaya çıktığında kalıtsal hastalıklar bırakabilen hastalıklardır. Bu olası hastalıklara karşı vücudun antikor üretmesi sağlanır ve antikor üretimi için de bazıları tek seferlik bazıları periyodik olmak üzere belli başlı aşılar gerekmektedir. Antikor üretimini kedinin doğal yollarla sağladığı durumlarda vardır. Hastalık geçirip atlatan bir kedi o hastalığa karşı bağışıklık kazanmış olur yani gerekli antikorları doğal yollarla üretmiş olur. Kedilerin hastalıklara karşı bağışıklık kazanmaları yavru kedilere de süt yoluyla geçebilmektedir. Süt yoluyla geçen antikorların etkisi yeterli olmayacağından dolayı yine yavru kedilere de bu aşıların yapılması şarttır.

 

Yavru Kedilerde Aşı

Yavru kedilerin hastalıklara yakalanması çok daha olasıdır. Bağışıklığı düşük olan yavru kedinin aşıları ne kadar erken yapılırsa, hastalıklara karşı bağışıklık kazanması da o kadar erken olacaktır. Kediler için genel olarak yapılan ve önemli belli başlı aşılar şöyledir; karma aşı, kuduz aşısı, lösemi aşısı. Kedilerin aşı olmasından önce vücudunda bulunan tüm parazitlerden arındırılması gerekmektedir. Parazitleri arındırılmış bir kedinin aşılarına ancak böyle başlanabilir. Veteriner hekim kediye yapılması gereken aşıları yapmadan önce kediyi detaylı ve genel bir sağlık taramasından geçirmesi gereklidir. Kedide herhangi bir hastalığın olması durumunda aşı yapılması tehlikelidir. Veteriner kontrolüyle birlikte tespit edilen parazit veya hastalık varsa önce bunların tedavisi yapılmalı ardından kedinin aşıları yapılmalıdır. Tüm hastalık ve parazitlerinden arındırılan kedi için ilk olarak karma aşı yapılır ve aşının yaklaşık 3-4 hafta sonra tekrar yapılması gerekmektedir. Yavru kediye karma aşıdan sonra yapılacak ikinci aşı ise lösemi aşısıdır. Lösemi aşısı kediler için oldukça hayati önem arz etmektedir ve bu aşının 3 hafta sonra tekrar yapılması gerekmektedir. Kediler için en çok korkulan hastalık kuduz hastalığıdır. Kediler üzerindeki etkisi insanlara da geçebilmekte ve insanlar için de çok ciddi sorunlar teşkil edebilmektedir. Kuduz aşısı ise kedilerde ki en önemli aşıdır. Tek doz olarak yapılan kuduz aşısı kediyi bu ciddi hastalık karşısında korumaya almış olacaktır.

 

Yavru Kedi İçin Aşı Takvimi

Aşı takviminin uygulamasını veteriner hekim var olan şartlara göre belirlemektedir. Ancak genel bir aşılama takvimi söz konusudur. Yavru kediler için genel aşılama takvimi aşağıdaki gibidir.

 

-        6-8 haftalık yavru kedi için     -   İç ve dış parazit aşısı

-        8-10 haftalık yavru kedi için   -   Karma aşı

-        9-11 haftalık yavru kedi için   -   lösemi aşısı

-        10-12 haftalık yavru kedi için -   karma aşının ikinci dozu

-        11-13 haftalık yavru kedi için -   lösemi aşısının ikinci dozu

-        12-14 haftalık yavru kedi için -   kuduz aşısı

 

Kediler İçin Bazı Tehlikeli Hastalıklar Şöyledir

Feline Leukemia Virüsü: Kısaca FeLV olarak belirtilen bu hastalığın tedavisi yoktur. Yalnızca immun sisteminin destekleyici tedavilerle kedinin normal bir yaşam sürmesi sağlanabilmektedir.

Feline Immunodeficiency Virüsü:  Kısaltılmış adıyla Fiv virüsü FeLV virüsü ile aynı familyadan gelmektedir. Küresel çapta bakıldığında dünya üzerindeki kedilerin %2 - %3 oranı bu virüs tarafından hastalık geçirmektedir. Hasta olan ve yaşam koşulları gereği riskli yerlerde olan kediler için bu oran daha da artmaktadır.

Panleukopenia Virüsü:  Kediler için ölümcül bir hastalıkta Panleukopenia’dır. Doğada fazlasıyla yaygın olarak rastlanılan bu virüs kediler için ciddi bir tehdittir. Virüsün çok dayanıklı olması yıllarca yaşamasına sebep olmaktadır. Sıcaklığın 10 ila 20 derece arasında olduğu canlı yerlerde uzun yıllar hastalık yaymaya devam eder. Bu hastalığı kapmış olan kedinin tüm malzemeleri çamaşır suyu ile dezenfekte edilmelidir.

Kuduz:  İnsanlar arasında en çok bilinen kedi hastalığıdır. Filmlere, kitaplara bile konu edilmiş olan son derece tehlikeli bir virüstür. Kuduzun yalnızca kedilerde olduğu düşünülse de tüm memeli canlıların bu virüse yakalanması ve bundan etkilenmesi söz konusudur. Kuduz virüsünü kapan kediler ya ölür ya da itlaf edilmektedir. Deriden vücuda giren bu virüs bu anlamda bulaşıcı özelliği ile çok daha tehlikeli bir hale gelebilmektedir.

  Bu virüslere karşı yapılan tüm aşılar her sene tek doz yapılarak periyodik bir sistemle işlemelidir. Her yıl yapılmasının sebebi, virüslere karşı olan bağışıklığın sürekli güçlenmesidir. Bu tür virüslere karşı yapılan aşıların yanında mantar aşıları da yapılmaktadır. Birçok veteriner hekim aşılama programlarına mantar aşılarını da eklemektedirler. Kedi aşıları için muhakkak kedi aşı karnesi düzenlenmelidir. Karnede aşı ismi ve aşıyı yapan hekimin kaşesinin olması zorunludur.

 

Aşılar Yapıldıktan Sonra Kedinin Durumu

Aşı sürecinden çıkan kedi çok yorgun ve halsiz olacaktır. Çünkü yapılan aşılar ağır aşılar olacaktır. İştahının olmaması, hafif ateşlenme gibi yan etkilerde olası durumlardır. Aşı sonrası kedinin dinlenmesi gereklidir. Kedinin dinlenebilmesi için sessiz, sakin bir ortamda yatırılması gerekmektedir. Kedinin aşı sonrası stres yaşamaması gerekmektedir. Evin zorunlu olmadıkça kalabalık olmaması sağlanabilir. Kalabalık ne kadar az olursa kedinin dinlenmesi o kadar sağlıklı olacaktır. Kedinin aşıdan dolayı yaşayacağı yan etkilere hazırlıklı olmalısınız ama olması gerekenlerin dışında bir durum söz konusu olduğu takdirde zaman kaybetmeden veterinerle irtibata geçmelisiniz. Kedinin alerjik durumlarından kaynaklı aşılarla oluşacak ters bir etkileşimde de hemen veteriner aranmalıdır. Böylesi bir durum çok nadir yaşansa da sizin yinede tedbirli olmanızda her zaman fayda olacaktır.

 

Kedi Aşı Ücretleri Ne Kadardır?

Kedi aşıları için standart belli fiyatlar yoktur. Bulunduğunuz bölgeye göre de aşı ücretlerinde değişiklik olabilmektedir. Kediniz için seçtiğiniz veteriner, istediğiniz aşılar, uygulanması gereken sağlık kontrolleri gibi değişkenlikler aşı ücretlerinin değişim göstermesine sebep olmaktadır. Pek çok veterinerin toplu sundukları tedavi, sağlık taraması gibi her şeyin içinde olduğu paket ücretler vardır. Genel fiziksel muayene, röntgen ve temel aşılar gibi süreçler bu paket kapsamına dahil edilerek ücretin daha uygun olması sağlanır.