Kediler Eğitilebilir Mi?
Kediler Eğitilebilir Mi?
Günümüzde kedilerle yaşayan ve yaşamak isteyen birçok
kişinin aklında merak ettiği bir soru vardır; ‘’Kediler eğitilebilir Mi?’’. Birçok kişinin merak ettiği bu soruyu
cevaplandırmak ve akıllarda oluşan soru işaretlerini gidermek için bilimsel
dayanağa sahip olan bir metni kaleme aldık. Metnimizi okuyarak ‘’kedi eğitimi nasıl yapılır?’’ ve ‘’kedilere neler öğretebiliriz?’’ Gibi
soruların cevaplarını bulabilirsiniz.
Kedi ve Köpek Karmaşası
Birlikte yaşadığınız kediyi eğitmek ve bir şeyler öğretmek
istiyor olabilirsiniz. Ancak bilmelisiniz ki kediler eğitimi seven canlılar
değillerdir. Toplumda kediler hakkında
bilinen yanlışlardan birisi de ‘’köpekler
eğitilir o zaman kedi de eğitilir.’’ Bilgisidir. Maalesef ki bu bilgi
gerçek dışıdır. Köpekler evrimsel süreçte insanlarla yaşamıştır. İnsanlar,
köpekleri eğitmiş ve birçok alanda kullanmıştır. Yüzlerce yıldır, insanların en
sadık dostu olabilmişlerdir. Köpekler bu yüzden eğitime oldukça müsait
canlılardır. Çünkü tarih boyunca insana muhtaç olarak yaşamışlardır. Ancak
kediler bu şekilde insanlarla ilişki kurmamıştır. Kediler, kendi başına buyruk
ve avcı hayvanlardır. Bu yüzden evrimsel süreçlerine oldukça terstir. Yani bir
çitayı veya kaplanı eğitmen ne kadar mümkün ise bir kediyi eğitmek de o kadar
mümkündür. Çünkü kediler kaplan ve kediler ile aynı ataya sahiptirler. Ve
aralarında ciddi benzerlikler vardır. Bunun en somut örneğini ise şu şekilde
görebilirsiniz; internet üzerinden bir çitanın yürüyüşünü izleyin. Sonrasında
kedinizin yürüyüşünü izleyin. Aradaki fark muazzam derecede örtüşmektedir.
Ayrıca fizyolojik olarak da birçok benzerlikleri bulunmaktadır. Köpekler,
‘sahip’ güdüsüne sahip canlılardır. Kediler ise ‘sahip’ güdüsüne sahip
değillerdir. Bu yüzden köpek, kendini size ait hissederken, kedi asla böyle bir
şey hissetmeyecektir. Genel olarak kedi ve
köpek farklılıkları oldukça açık bir
şekilde belirttik. Bu yüzden kedi ve köpekleri ayırt etmeniz, iki canlının
farklı evrimsel süreçleri olduğunu bilmemeniz gerekir.
Kedileri Ne Kadar Eğitebiliriz?
Kedi eğitimi imkansız
değil ancak oldukça zordur. Bu yüzden kedilerin eğitimi oldukça zorlayıcıdır.
Kedinin bebekken yetiştirilmesi gerekmektedir. Yetişkin bir kedi ise emin olun
oldukça zorlu olacaktır. Ayrıca kedi besleyen bireyler, bir kedinin ne kadar
başına buyruk yaşadığını gözleme şansına sahip olmuşlardır. Bu yüzden evde kedi eğitmek oldukça zorlayıcıdır.
Ayrıca bu hizmeti profesyonel olarak icra eden birçok hayvan eğitmeni
bulunmaktadır. Bu kişilerden hizmet alarak, eğitim olanaklarını
güçlendirebilirsiniz. Peki, kedileri ne
kadar eğitebiliriz? Diye soruyorsanız, detaylıca anlatmak gerekirse:
-
Tuvalet
Eğitimi
Tuvalet eğitimi ev sahipleri için oldukça önemlidir. Bir
kedi ortalığı mahvedebilecek bir sindirim sistemine sahiptir. Ancak bilinmesi
gereken bir durum ise kediler tuvalet eğitimlerine sahip canlılardır. Yeni
doğan bir yavru kedi, annesi tarafından tuvalet eğitimi verilmektedir. Tuvalet
eğitimi diye eklenince aklınıza farklı şeyler gelmemesi gerekir. Sadece bir
kuma dışkısını, idrar ihtiyacını bırakır ve üzerini örter. Bunu birçok kedi
yapabilmektedir. Ancak bazı durumlarda kediler bu eğitime ihtiyaçları
olabilmektedir. Her ne kadar anneleri tarafından ilk öğretilen eğitim bu olsa
da bazı rahatsızlıklarda, koşullarda eğitime sahip olmayabilirler. Kedilerde tuvalet eğitimi en kolay
eğitimler arasında yer almaktadır.
-
Oturma –
Kalkma
Oturma – kalkma birçok evcil hayvanda yapılan ilk eğitimler
arasındadır. Ancak kedilerin evcil hayvanlar olmadığını belirtmemizde fayda
var. Bu eğitimi vermek oldukça zorlayıcıdır. Ancak başarı sağlanması durumunda
kedi, başka eğitimlere de açık bir bilince sahip olacaktır. Bu yüzden önemli
bir eğitim olarak görülmektedir. En zor eğitimlerden birisi olduğunu bilmenizde
fayda var.
-
Sosyalleştirme
Kedilerde sosyalleşme oldukça önemlidir. Küçüklükten
itibaren düzenli ve planlı sosyalleşen kediler; çok daha cana yakın canlılar
olacaklardır. Sosyalleşmeye kediler daha saldırgan, daha soğukkanlı ve daha
ters olacaklardır. Bu yüzden sosyalleştirme ve insanlarla tanıştırma oldukça
önemlidir. Bilinmesi gereken bir husus ise kedilerin 1 aylık ve 4 aylık olduğu
dönemler arasında sosyalleştirilmesi oldukça önemlidir. Küçük yaşlarda
sosyalleşmeye çok daha müsaitlerdir. Yetişkin bir kedinin sosyalleşmesi ve
insanlarla temas halinde olması; oldukça zordur. Ayrıca kediyi
sosyalleştirirken, temaslara ve kedinin
isteklerini öngörmeniz gerekir. Kedi, huysuz ve rahatsızda mutlaka olduğu
yerden uzaklaştırılmalı. İlk sosyalleşme durumlarından küçük çocuklar ile temas
halinde olabilirler. Elbette bir anda küçük çocukların önüne kediyi bırakmamak
gerekiyor. Süreci oldukça dikkatli yönetmeniz gerekmektedir.
Kedi Nasıl Eğitilir?
Kedi eğitimi oldukça
zorlayıcı bir süreç olduğunu belirtmiştik. Zorlayıcı olmasının yanı sıra ciddi
bilgi birikimi ve tecrübe isteyen bir alandır. Hayvan eğitimi oldukça stresli
olması bir kenara, kedi eğitimi çok
daha zorlayıcı bir süreçtir. Kedi
eğitiminde dikkat edilmesi gerekenler şu şekildedir:
-
Kediyi
Anlayın
Kedi eğitiminde, eğitilecek
kediyi anlamanız oldukça önemlidir. Ancak kedileri anlamak oldukça zordur.
Konuşamazlar, hal ve hareketlerinden de bir şey anlamak pek mümkün değildir.
Kedileri anlamak için kedinizi iyi tanımanız gerekmektedir. Bu tanıma süreci
ise tamamen zaman ile eşdeğer yürümektedir. Yani sizler ne denli kediniz ile
zaman geçirdiyseniz o kediyi o kadar iyi tanıyabilirsiniz. Örneğin kediniz evde
çok yaramazlık yapıyor ve sürekli ortalığı dağıtıyor olması; kedinin bir
şeylerden şikayet ediyor olması anlamına gelir. Bu durumda kedinin tırmanması,
koşması için alan yaratabilirsiniz. Bazı durumlarda evde yapılan ufak, tefek
değişikler de kedilerin asibileşmesine sebep olabilmektedir. Örneğin masanın
yerinin değişmesi gibi. Elbette bu örnekler uzayabilmektedir. Ancak mutlu bir
kedi profili ve kedi eğitimi olanaklarını sağlamanız içini ilk iş kedinizi
biraz da olsa tanımaktır.
-
Ceza
Vermeyin
Hayvan eğitimlerinin en önemli detayı; hayvana eğitim
verirken, eğitimine aykırı bir eylemlilik halinde bulunmasında ona verilen
cezadır. Evet, cezalandırma hayvan eğitimi için oldukça önemlidir. Ancak
kediler için bu durum hiç de öyle değildir. Kediler, cezalandırılmayı sevmezler
ve cezalandırılsalar dahi niçin cezalandırıldıklarını bilmezler. Bu yüzden bir
kediyi cezalandırmanın karşısında asabi ve saldırgan bir kedi görmeniz oldukça
mümkündür. Ayrıca kedilere verilecek ceza seçenekleri de işlevsizdir. Acı
eşikleri oldukça yüksek canlılardır. Sizlerin vereceği ceza karşısında, sizlere
geri dönüş yapacak ve saldırıya geçecektir. Ayrıca kediler ceza verme mantığını
bağlantısını kuramadıkları için verilen cezalarda ruhsal çöküntüye
girebilmektedirler. Ruhsal çözüntü beraberinde mutsuz bir kediyi getirecektir.
Bu yüzden bir kediye ceza vermek asla yapılmaması gereken bir durumdur.
-
Ödüller Verin
Hayvan eğitimlerinin temel mantığı; ‘’alışkanlık’’ üzerine
kuruludur. Yani hayvanlar bir şey öğrendiklerinde bunu öğrendikleri için
yapmazlar. Sadece o yaptıkları eylemlilik, alışkanlık olmuştur. Bu yüzden bunu
sürekli yaparlar. Hayvan eğitimlerinin temel noktalarında birisi de ödül
vermektir. Ödül vermek, kediler içinde oldukça işlevseldir. Örneğin yapmanızı
istediği bir şeyi yaptığında ona ödül verin. Zamanla kedi, yaptığı
eylemliliğinin ona ödül verdiğini anlayacak ve sürekli bunu yapacaktır. Bir süre
sonra alışkanlık haline gelecek ve
yaşamı boyunca ona eşlik edecektir. Kedilere verebileceğiniz ödüller arasında
ise sevdiği mama olabilir, oyuncak olabilir veya hoşuna giden bir masaj
olabilir. Bu tamamen kedinize bağlı olarak değişebilinen bir koşuldur.